Integracja Bilateralna

Żyjemy w czasach, w których badania nad funkcjonowaniem mózgu rozwijają się coraz szybciej. Coraz większa wiedza naukowców na ten temat daje nam większe możliwości poszerzenia wiadomości o procesach, jakie zachodzą podczas uczenia się przez człowieka. Rozwój ruchowy i poznawczy są ze sobą ściślej związane niż dotychczas przypuszczano. Ruch jest bardzo ważny w rozwoju dziecka. Stymuluje nie tylko rozwój fizyczny, ale także funkcjonowanie naszego mózgu. Ponadto, w czasie gdy wychowanie fizyczne i uprawianie sportów jest poruszane w aspekcie rosnącej otyłości we wczesnym dzieciństwie i korzyści, jakie mogą być odnoszone z działalności na rzecz zdrowia i kondycji, to szczególnie ważne jest podkreślanie kluczowej roli ruchu na rzecz rozwoju mózgu, zdolności poznawczych, zachowania i uczenia się. W szczególności obustronne, skoordynowane ruchy stymulują wytwarzanie neurotrofin, naturalnych substancji pobudzających wzrost komórek nerwowych i wzrost liczby połączeń nerwowych w mózgu.


Czym jest Bilateralna Integracja?
Integracja bilateralna- to współpraca i koordynacja – w czasie, kiedy jakiś określony ruch jest wykonywany przez jedną stronę ciała niezależnie od ruchów jego drugiej strony oraz zdolność koordynacji obydwu części ciała podczas wykonywania wielu sekwencji ruchów. Odnosi się do koordynacji, współpracy obu stron w działaniu. Czynnościami wymagającymi takiej współpracy są np. cięcie nożyczkami, łapanie/kozłowanie piłki itp.

Do kogo skierowany jest program Bilateralnej Integracji (BI)?

• Dla dzieci, młodzieży, osób dorosłych ze specyficznymi trudnościami w nauce lub trudnościami emocjonalnymi i/lub behawioralnym
• Dla dzieci/młodzieży, które pomimo dobrego poziomu intelektualnego i poznawczego nie odnoszą sukcesów, w tym dzieci z dysleksją, dyspraksją, zaburzeniami ze spektrum autyzmu, ADHD

Ponadto dla dzieci/młodzieży z :

• nadaktywnością
• deficytami uwagi
• słabą pamięcią
• niedojrzałymi lub nierozwiniętymi odruchami
• ograniczoną zdolnością do skoordynowania obu stron ciała
• trudnościami w hamowaniu niechcianych ruchów
• niezdolnością lub niechęcią do przekraczania linii środkowej ciała
• zaburzeniami percepcji wzrokowej (słaba kontrola mięśni oka)
• niską percepcją przestrzeni, odległości i głębokości, jak i niepewnością grawitacyjną
• niewykształconą w pełni lateralizacją

Symptomy zaburzeń obustronnej integracji, integracji bilateralnej (BI):

• deficyty uwagi, pamięci
• niedojrzałe lub nierozwinięte odruchy
• często towarzyszą zaburzeniom posturalno-okoruchowym.
• obniżona obustronna koordynacja (np. łapanie piłki, wycinanie nożyczkami).
• trudności z rozróżnieniem stron prawa-lewa.
• unikanie przekroczenia linii środkowej ciała (np. krążenia tułowia).
• niewykształcona w pełni lateralizacja.
• niskie umiejętności wykonywania ruchów sekwencyjnych (kopanie piłki w ruchu)
• niezborność ruchowa

Program ćwiczeń ruchowych wzmacniających bilateralną integrację wg SHEILA DOBIE
Program stworzony został przez Sheila Dobie. Na podstawie przeprowadzonych procedur diagnostycznych opracowuje się indywidualny program ćwiczeń, który zachęca mózg do bardziej efektywnego i szybszego przetwarzania bodźców, ponieważ ruch jest podstawą wszystkich procesów uczenia się.

Program ten opracowano jako sekwencje kolejnych układów ćwiczeń, które powinny być stosowane w określonej kolejności z uwzględnieniem postępów dziecka, aby maksymalnie wspierać jego rozwój i zdolności edukacyjne. W czasie programu dziecko poznaje nie tylko swoje ciało i jego położenie w przestrzeni, ale również w wyniku treningu umie łączyć wykonywanie wielu czynności jednocześnie.

Ćwiczenia powinny być wykonywane w warunkach domowych, w częstotliwości zleconej przez terapeutę.

Program ćwiczeń jest etapowy. Każdy element ćwiczeń jest łatwy do przeprowadzenia. Ćwiczenia zmieniamy, kiedy osiągniemy podniesienie poziomu sprawności fizycznej lub kiedy osiągnięty zostanie prawidłowy ruch każdego segmentu. W późniejszym czasie są dodawane wielozadaniowe elementy, które obejmują wizualne i słuchowe przetwarzanie.
Efekty programu
Celem ćwiczeń z zakresu integracji bilateralnej jest przyspieszenie dojrzewania centralnego układu nerwowego. Program integracji bilateralnej powstał w celu usprawnienia koordynacji motoryki dużej, kontroli mięśni odpowiedzialnych za motorykę małą, równowagi i kontroli posturalnej. Opracowano go w taki sposób, aby dostarczyć uczniom stymulacji taktylnej, słuchowej i wzrokowej. Badania dowodzą, że codzienna dawka ćwiczeń pozwoli dzieciom poprawić parametry ruchowe i sensoryczne, co bezpośrednio przekłada się na umiejętności poznawcze. Program ma strukturę „krok po kroku”, co oznacza, że efekty są mierzalne bardzo szybko, na każdym etapie programu. Nie wprowadza się nowych elementów przed opanowaniem aktualnie ćwiczonych. Prawidłowo skonstruowany i realizowany indywidualny program terapeutyczny wpływa na:

• normalizację napięcia mięśniowego
• poprawę schematu ciała
• poprawę równowagi statycznej i dynamicznej
• wyhamowanie zbędnych współruchów
• rozwój lateralizacji i percepcji przestrzennej
• integrację międzypółkulowa
• rozwój automatyzacji ruchu
• poprawę umiejętności planowania motorycznego, pamięci sekwencyjnej oraz operacyjnej
• kształtowanie wielozadaniowości.

Stosując strategie terapeutycznych interwencji w celu poprawy zdolności motorycznych, możemy także poprawić zdolności poznawcze i zachowanie dziecka.

Program Integracji Bilateralnej może być prowadzony jako samodzielny program, ale jest też doskonałym uzupełnieniem różnych terapii ruchowych np. kinezjologii edukacyjnej, integracji odruchów, integracji sensorycznej, treningu słuchowego JIAS.